Szkolny Program Wychowawczo-Profilaktyczny

Szkoły Podstawowej

im. Henryka Sienkiewicza

w Skrudkach

rok szkolny 2023/2024

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

„W wychowaniu chodzi właśnie o to, ażeby człowiek stawał się coraz bardziej człowiekiem (…),

ażeby również umiał bardziej być nie tylko z drugim, ale i dla drugich.”

JAN PAWEŁ II

Spis treści:

1. Podstawa prawna……………………............................................................................................................................3
2. Wstęp do programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły………………………………………………………………4
3. Kierunki polityki oświatowej w roku szkolnym 2023/2024………………………………………………………………….5
4. Misja  szkoły……………………………..…..6                                                                                                                 
5. Sylwetka absolwenta………………………………………………………………………………………………………….6
6. Cele ogólne………………………………………………………………………………………………………………...….7
7. Zasady realizacji programu wychowawczo-profilaktycznego……………………………………………………………15
8. Struktura oddziaływań wychowawczych……………………………………………………………………………………18
9. Diagnoza w zakresie występujących w środowisku szkolnym potrzeb rozwojowych uczniów, w tym czynników chroniących i czynników ryzyka……………………..........………………………………………………………………..24
10. Harmonogram działań wychowawczo-profilaktycznych………………………………………………………...……….32
11. Kalendarz wydarzeń i uroczystości szkolnych……..………………………………………………………………..……57
12. Zasady ewaluacji programu wychowawczo-profilaktycznego……………………………………………………………61
13. Ustalenia końcowe…………………………....………………………………………………...……………………………61

I. Podstawa prawna

• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r. nr 78, poz. 483 ze zm.).
• Konwencja o Prawach Dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z 20 listopada 1989 r. (Dz.U. z 1991 r. nr 120, poz. 526).
• Ustawa z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz.U. z 2023 r. poz. 984 ze zm.).
• Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz.U. z 2022 r. poz. 2230).
• Ustawa z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (tekst jedn.: Dz.U. z 2023 r. poz. 900 ze zm.).
• Ustawa z 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jedn.: Dz.U. z 2023 r. poz. 165 ze zm.).
• Ustawa z 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii (tekst jedn.: Dz.U. z 2023 r. poz. 172).
• Ustawa z 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (tekst jedn.: Dz.U. z 2023 r. poz. 700).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 1449).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 1604).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. z 2017 r. poz. 356 ze zm.).
• Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2023/2024.

• Statut Szkoły Podstawowej Henryka Sienkiewicza w Skrudkach.

 

II. Wstęp do programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły

            Pierwszymi wychowawcami swoich dzieci są rodzice. Nauczyciele wspomagają ich wszechstronny i harmonijny rozwój, a uczeń akceptuje siebie i jest otwarty na potrzeby drugiego człowieka, żyje nie tylko z drugim, ale i dla drugich.

Wychowanie to proces wspomagania człowieka w rozwoju, ukierunkowany na osiągnięcie pełni dojrzałości fizycznej, psychicznej, społecznej i duchowej.

Profilaktyka to proces wspomagania człowieka w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu, a także ograniczenie i likwidowanie czynników blokujących i zaburzających zdrowe życie. Profilaktyka winna wspomagać proces wychowania, a wychowanie tworzy integralną całość z wiedzą i kreowaniem umiejętności, poprzez które formuje się osobowość młodego człowieka. Nie wolno ich rozdzielać, gdyż wychowanie musi posiłkować się wiedzą, w której zapisane jest doświadczenie. Chcemy, aby nasza szkoła była bezpieczna, panował w niej klimat sprzyjający pracy uczniów i nauczycieli. Dążymy do tego, aby nasi uczniowie byli kulturalni, odpowiedzialni, komunikatywni, kreatywni i empatyczni, aby panowało poczucie przynależności do grupy (klasy, szkoły), którą łączą więzi koleżeństwa i przyjaźni.

Szkolny program wychowawczo-profilaktyczny realizowany w Szkole Podstawowej im. Henryka Sienkiewicza w Skrudkach opiera się na hierarchii wartości przyjętej przez radę pedagogiczną, radę rodziców i samorząd uczniowski, wynikających z przyjętej w szkole koncepcji pracy. Treści szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego są spójne ze statutem szkoły i wewnątrzszkolnym systemem oceniania. Istotą działań wychowawczych i profilaktycznych szkoły jest współpraca całej społeczności szkolnej oparta na złożeniu, że wychowanie jest zadaniem realizowanym w rodzinie i w szkole, która w swojej działalności musi uwzględniać zarówno wolę rodziców, jak i priorytety edukacyjne państwa. Rolą szkoły, oprócz jej funkcji dydaktycznej, jest dbałość o wszechstronny rozwój każdego z uczniów oraz wspomaganie wychowawczej funkcji rodziny. Wychowanie rozumiane jest jako wspieranie uczniów w rozwoju ku pełnej dojrzałości w sferze fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej, duchowej i społecznej. Proces wychowania jest wzmacniany i uzupełniany poprzez działania z zakresu profilaktyki problemów dzieci i młodzieży.

Program wychowawczo-profilaktyczny szkoły tworzy spójną całość ze szkolnym zestawem programów nauczania i uwzględnia wymagania opisane w podstawie programowej. Określa on sposób realizacji celów kształcenia oraz zadań wychowawczych zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego, uwzględniając kierunki i formy oddziaływań wychowawczych, których uzupełnieniem są działania profilaktyczne skierowane do uczniów, rodziców i nauczycieli.

 

III. Kierunki polityki oświatowej w roku szkolnym 2023/2024

Kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2023/2024 ustalone przez ministra edukacji wpisują się w takie ujęcie misji szkoły - w szczególności następujące z nich:

• Wspomaganie wychowawczej roli rodziny poprzez pomoc w kształtowaniu u wychowanków i uczniów stałych sprawności w czynieniu dobra, rzetelną diagnozę potrzeb rozwojowych dzieci i młodzieży, realizację adekwatnego programu wychowawczo-profilaktycznego oraz zajęć wychowania do życia w rodzinie.
• Doskonalenie kompetencji nauczycieli w pracy z uczniem z doświadczeniem migracyjnym, w tym w zakresie nauczania języka polskiego jako języka obcego.
• Podnoszenie jakości wsparcia dla dzieci, uczniów i rodzin udzielanego w systemie oświaty poprzez rozwijanie współpracy wewnątrz- i międzyszkolnej, a także z podmiotami działającymi w innych sektorach, w tym w zakresie wczesnego wspomagania rozwoju dzieci i wsparcia rodziny.
• Wspieranie nauczycieli w podejmowaniu inicjatyw/działań w zakresie zachęcania i wspierania uczniów do rozwijania ich aktywności fizycznej.
• Wspieranie rozwoju umiejętności cyfrowych uczniów i nauczycieli, ze szczególnym uwzględnieniem bezpiecznego poruszania się w sieci oraz krytycznej analizy informacji dostępnych w Internecie.

 

IV. Misja szkoły

 

            Misją szkoły jest kształcenie i wychowanie w duchu wartości i poczuciu odpowiedzialności, miłości ojczyzny oraz poszanowania dla polskiego dziedzictwa kulturowego, przy jednoczesnym otwarciu się na wartości kultur Europy i świata, kształtowanie umiejętności nawiązywania kontaktów z rówieśnikami, także przedstawicielami innych kultur. Szkoła zapewnia pomoc we wszechstronnym rozwoju uczniów w wymiarze intelektualnym, psychicznym i społecznym, zapewnia pomoc psychologiczną i pedagogiczną uczniom.

            Misją szkoły jest uczenie wzajemnego szacunku i uczciwości, jako postawy życia w społeczeństwie i w państwie, w duchu przekazu dziedzictwa kulturowego i kształtowania postaw patriotycznych, a także budowanie pozytywnego obrazu szkoły poprzez kultywowanie i tworzenie jej tradycji. Misją szkoły jest także przeciwdziałanie pojawianiu się zachowań ryzykownych, kształtowanie postawy odpowiedzialności za siebie i innych oraz troska o bezpieczeństwo uczniów, nauczycieli i rodziców.

 

V. Sylwetka absolwenta

 

            Dążeniem Szkoły Podstawowej w Skrudkach jest przygotowanie uczniów do efektywnego funkcjonowania w życiu społecznym oraz podejmowania samodzielnych decyzji w poczuciu odpowiedzialności za własny rozwój.

Uczeń kończący szkołę, posiada następujące cechy:

• kieruje się w codziennym życiu zasadami etyki i moralności,
• zna i stosuje zasady dobrych obyczajów i kultury bycia,
• szanuje siebie i innych,
• jest odpowiedzialny,
• zna historię i kulturę własnego narodu i regionu oraz tradycje szkoły,
• przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny życia,
• zna i rozumie zasady współżycia społecznego,
• jest tolerancyjny,
• korzysta z różnych źródeł wiedzy i informacji, racjonalnie wykorzystuje narzędzia i technologie informatyczne,
• jest ambitny,
• jest kreatywny,
• jest odważny,
• jest samodzielny,
• posiada wiedzę na temat współczesnych zagrożeń społecznych i cywilizacyjnych, podejmuje odpowiedzialne decyzje w trosce o bezpieczeństwo własne i innych,
• szanuje potrzeby innych i jest chętny do niesienia pomocy,
• dostrzega swoje mocne i słabe strony,
• jest odporny na niepowodzenia,
• integruje się z rówieśnikami i prawidłowo funkcjonuje w zespole,
• dokonuje autoprezentacji,
• jest asertywny.

VI. Cele ogólne

 

Działalność wychowawcza w szkole i placówce polega na prowadzeniu działań z zakresu promocji zdrowia oraz wspomaganiu ucznia i  wychowanka w jego rozwoju ukierunkowanym na osiągnięcie pełnej dojrzałości w sferze:

1. fizycznej – ukierunkowanej na zdobycie przez ucznia i wychowanka wiedzy i umiejętności pozwalających na prowadzenie zdrowego stylu życia i podejmowanie zachowań prozdrowotnych,
2. psychicznej – ukierunkowanej na zbudowanie równowagi i harmonii psychicznej, osiągnięcie właściwego stosunku do świata, poczucia siły, chęci do życia i witalności, ukształtowanie postaw sprzyjających rozwijaniu własnego potencjału, kształtowanie środowiska sprzyjającego rozwojowi uczniów, zdrowiu i dobrej kondycji psychicznej, poszerzanie kompetencji i świadomości znaczenia wsparcia w sytuacji kryzysowej osób z najbliższego otoczenia uczniów (rodziców, nauczycieli i wychowawców, specjalistów w zakresie pomocy psychologiczno-pedagogicznej, rówieśników),
3. społecznej – ukierunkowanej na kształtowanie postawy otwartości w życiu społecznym, opartej na umiejętności samodzielnej analizy wzorów i norm społecznych oraz dokonywania wyborów, a także doskonaleniu umiejętności wypełniania ról społecznych, kreowanie postaw pro społecznych w sytuacji kryzysowej (np. sytuacja kryzysowa uczniów z Ukrainy),
4. aksjologicznej – ukierunkowanej na zdobycie konstruktywnego i stabilnego systemu wartości, w tym docenienie znaczenia zdrowia oraz poczucia sensu istnienia, rozwijanie poczucia odpowiedzialności społecznej w sytuacjach kryzysowych zagrażających całemu społeczeństwu.

 

Działalność wychowawcza obejmuje w szczególności:

1. współdziałanie całej społeczności szkoły na rzecz kształtowania u uczniów wiedzy, umiejętności i postaw określonych w sylwetce absolwenta,
2. kształtowanie hierarchii systemu wartości, w którym zdrowie i odpowiedzialność za własny rozwój należą do jednych z najważniejszych wartości w życiu, a decyzje w tym zakresie podejmowane są w poczuciu odpowiedzialności za siebie i innych,
3. współpracę z rodzicami lub opiekunami uczniów w celu budowania spójnego systemu wartości oraz kształtowania postaw prozdrowotnych i promowania zdrowego stylu życia oraz zachowań proekologicznych,
4. wzmacnianie wśród uczniów i wychowanków więzi ze szkołą oraz społecznością lokalną,
5. kształtowanie przyjaznego klimatu w szkole lub placówce, budowanie prawidłowych relacji rówieśniczych oraz relacji uczniów i nauczycieli, wychowanków i wychowawców, a także nauczycieli, wychowawców i rodziców lub opiekunów, w tym wzmacnianie więzi z rówieśnikami oraz nauczycielami i wychowawcami,
6. kształtowanie u uczniów postawy akceptacji i ciekawości poznawczej wobec różnic kulturowych prezentowanych przez uczniów – cudzoziemców,
7. doskonalenie umiejętności nauczycieli i wychowawców w zakresie budowania podmiotowych relacji z uczniami oraz ich rodzicami lub opiekunami oraz warsztatowej pracy z grupą uczniów,
8. wzmacnianie kompetencji wychowawczych nauczycieli i wychowawców oraz rodziców lub opiekunów,
9. kształtowanie u uczniów postaw prospołecznych, w tym poprzez możliwość udziału w działaniach z zakresu wolontariatu, sprzyjających aktywnemu uczestnictwu uczniów w życiu społecznym,
10. przygotowanie uczniów do aktywnego uczestnictwa w kulturze i sztuce narodowej i światowej,
11. wspieranie edukacji rówieśniczej i programów rówieśniczych mających na celu modelowanie postaw prozdrowotnych i prospołecznych,
12. wykształcenie u uczniów, nauczycieli i rodziców postrzegania sytuacji kryzysowych jako szansy na „zmianę” mogącą przynieść trwałe wartości, np. umiejętność zapobiegania bezradności będącej początkiem pogorszenia kondycji psychicznej człowieka i jej negatywnych skutków,
13. wspieranie nauczycieli w podejmowaniu inicjatyw/działań w zakresie zachęcania i wspierania uczniów do rozwijania ich aktywności fizycznej,
14. wspieranie rozwoju umiejętności cyfrowych uczniów i nauczycieli, ze szczególnym uwzględnieniem bezpiecznego poruszania się w sieci oraz krytycznej analizy informacji dostępnych w Internecie,
15. wykształcenie u uczniów, nauczycieli i rodziców postrzegania sytuacji kryzysowych jako szansy na „zmianę” mogącą przynieść trwałe wartości, np. umiejętność zapobiegania bezradności będącej początkiem pogorszenia kondycji psychicznej człowieka i jej negatywnych skutków.

Działalność edukacyjna w szkole polega na stałym poszerzaniu i ugruntowywaniu wiedzy i umiejętności u uczniów i wychowanków, ich rodziców lub opiekunów, nauczycieli i wychowawców z zakresu promocji zdrowia i zdrowego stylu życia.

 

Działalność edukacyjna obejmuje w szczególności:

1. poszerzenie wiedzy rodziców lub opiekunów, nauczycieli i wychowawców na temat prawidłowości rozwoju i zaburzeń zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, rozpoznawania wczesnych objawów używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, a także suplementów diet i leków w celach innych niż medyczne oraz postępowania w tego typu przypadkach,
2. doskonalenie kompetencji nauczycieli i wychowawców w zakresie profilaktyki używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, norm rozwojowych i zaburzeń zdrowia psychicznego wieku rozwojowego,
3. rozwijanie i wzmacnianie umiejętności psychologicznych i społecznych uczniów,
4. doskonalenie kompetencji nauczycieli, wychowawców, rodziców w zakresie profilaktyki oraz rozpoznawania wczesnych symptomów depresji u dzieci i starszej młodzieży,
5. poszerzanie wiedzy uczniów, nauczycieli, rodziców na temat wpływu sytuacji kryzysowej (np. wywołanej zagrożeniem epidemiologicznym, militarnym, ekologicznym, zaburzonymi relacjami rodzinnymi) na funkcjonowanie każdego człowieka oraz możliwości uzyskania pomocy w szkole i poza szkołą,
6. kształtowanie u uczniów umiejętności życiowych, w szczególności samokontroli, radzenia sobie ze stresem, rozpoznawania i wyrażania własnych emocji,
7. kształtowanie krytycznego myślenia i wspomaganie uczniów i wychowanków w konstruktywnym podejmowaniu decyzji w sytuacjach trudnych, zagrażających prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu,
8. poszerzanie wiedzy uczniów na temat metod zapobiegania epidemiom, przeciwdziałania chorobom cywilizacyjnym, wyczerpaniu nerwowemu, wykluczeniu społecznemu,
9. poszerzanie wiedzy uczniów na temat konsekwencji nadużywania multimediów (uzależnienie cyfrowe),
10. doskonalenie kompetencji nauczycieli i wychowawców w zakresie profilaktyki uzależnienia od multimediów.

 

Działalność informacyjna w szkole polega na dostarczaniu rzetelnych i aktualnych informacji, dostosowanych do wieku oraz możliwości psychofizycznych odbiorców, na temat zagrożeń i rozwiązywania problemów związanych z używaniem środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, wpływu niskiego poziomu kondycji psychicznej na funkcjonowanie w życiu, skierowanych do uczniów oraz ich rodziców lub opiekunów, a także nauczycieli i wychowawców oraz innych pracowników szkoły.

 

Działalność informacyjna obejmuje w szczególności:

1. dostarczenie aktualnych informacji nauczycielom, wychowawcom i rodzicom lub opiekunom na temat skutecznych sposobów prowadzenia działań wychowawczych i profilaktycznych związanych z przeciwdziałaniem używaniu środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych i innych zagrożeń cywilizacyjnych, a także działań podejmowanych na rzecz kompensowania negatywnych skutków przedłużającej się epidemii,
2. udostępnienie informacji o ofercie pomocy specjalistycznej dla uczniów i wychowanków, ich rodziców lub opiekunów w przypadku używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych,
3. udostępnienie informacji o ofercie pomocy specjalistycznej dla uczniów i wychowanków, ich rodziców lub opiekunów w przypadku obniżonej kondycji psychicznej, depresji, innych problemów psychologicznych i psychiatrycznych, jako skutków sytuacji traumatycznych i kryzysowych (np. działania wojenne na Ukrainie),
4. przekazanie informacji uczniom i wychowankom, ich rodzicom lub opiekunom oraz nauczycielom i wychowawcom na temat konsekwencji prawnych związanych z naruszeniem przepisów ustawy z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii,
5. informowanie uczniów i wychowanków oraz ich rodziców lub opiekunów o obowiązujących procedurach postępowania nauczycieli i wychowawców oraz o metodach współpracy szkół i placówek z Policją w sytuacjach zagrożenia narkomanią oraz uzależnieniami od innych środków zmieniających świadomość,
6. udostępnienie informacji o ofercie pomocy specjalistycznej dla uczniów i wychowanków, ich rodziców lub opiekunów w przypadku uzależnienia cyfrowego,
7. udostępnienie informacji o możliwościach różnorodnego wsparcia uczniów z Ukrainy.  

 

Działalność profilaktyczna w szkole polega na realizowaniu działań z zakresu profilaktyki uniwersalnej, selektywnej i wskazującej.

 

Działalność profilaktyczna obejmuje:

1. wspieranie wszystkich uczniów i wychowanków w prawidłowym rozwoju i zdrowym stylu życia oraz podejmowanie działań, których celem jest ograniczanie zachowań ryzykownych niezależnie od poziomu ryzyka używania przez nich środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych,
2. wspieranie uczniów i wychowanków, którzy ze względu na swoją sytuację rodzinną, środowiskową lub uwarunkowania biologiczne są w wyższym stopniu narażeni na ryzyko zachowań ryzykownych,
3. wspieranie uczniów i wychowanków, u których rozpoznano wczesne objawy używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych lub występowania innych zachowań ryzykownych, które nie zostały zdiagnozowane jako zaburzenia lub choroby wymagające leczenia,
4. wspieranie uczniów i wychowanków, u których rozpoznano objawy depresji lub obniżenia kondycji psychicznej, a także prowadzenie działań profilaktycznych wobec wszystkich uczniów szkoły,
5. wspieranie uczniów i wychowanków, u których zaobserwowano uzależnienie od technologii cyfrowych, a także prowadzenie działań profilaktycznych wobec wszystkich uczniów szkoły (np. przekierowywanie ich uwagi na rozwój indywidualnych zainteresowań oraz angażowanie uczniów do aktywności w różnych dziedzinach).

 

Działania te obejmują w szczególności:

1. realizowanie wśród uczniów i wychowanków oraz ich rodziców lub opiekunów programów profilaktycznych i promocji zdrowia psychicznego dostosowanych do potrzeb indywidualnych i grupowych oraz realizowanych celów profilaktycznych,
2. przygotowanie oferty zajęć rozwijających zainteresowania i uzdolnienia, jako alternatywnej pozytywnej formy działalności zaspakajającej ważne potrzeby, w szczególności potrzebę podniesienia samooceny, sukcesu, przynależności i satysfakcji życiowej,
3. kształtowanie i wzmacnianie norm przeciwnych używaniu środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych przez uczniów, a także norm przeciwnych podejmowaniu innych zachowań ryzykownych,
4. poszerzenie kompetencji osób oddziałujących na uczniów (nauczycieli, rodziców, wychowawców, specjalistów) w zakresie wczesnego rozpoznawania objawów depresji, objawów uzależnienia od technologii cyfrowych, objawów chorób cywilizacyjnych (np. nadwaga, brak aktywności fizycznej), 
5. doskonalenie zawodowe nauczycieli i wychowawców w zakresie realizacji szkolnej interwencji profilaktycznej w przypadku podejmowania przez uczniów i wychowanków zachowań ryzykownych,
6. włączanie, w razie potrzeby, w indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny (IPET), o którym mowa w art. 127 ust. 3 ustawy Prawo oświatowe, działań z zakresu przeciwdziałania używaniu środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych.

 

W bieżącym roku szkolnym najważniejsze działania w pracy wychowawczej są ukierunkowane na:

• wspomaganie rozwoju ucznia w sferze emocjonalnej, społecznej i twórczej,
• przeciwdziałanie pojawianiu się zachowań ryzykownych,
• wspomaganiu wychowawczej roli rodziny,
• profilaktykę uzależnień od nowych technologii i problemu cyberprzemocy,
• konsekwentnie reagowanie na przypadki łamania norm i zasad,
• kontynuowanie profilaktyki uzależnień ze szczególnym uwzględnieniem uzależnień behawioralnych,
• zwiększenie świadomości rodziców dotyczącej zagrożeń i skutków korzystania przez dzieci z Internetu bez ograniczeń i kontroli stron internetowych,
• wprowadzenie oddziaływań profilaktycznych w zakresie przeciwdziałania autoagresji wśród dzieci i młodzieży,
• podnoszenie świadomości oraz poziomu wiedzy o bezpiecznym i higienicznym używaniu mediów cyfrowych, w tym właściwych reakcji na zjawisko cyberprzemocy,
• wzbudzanie poczucia przynależności do grupy,
• odbudowanie i umacnianie u uczniów prawidłowego funkcjonowania w grupie społecznej w szkole, klasie (reintegracja),
• budowanie poczucia tożsamości regionalnej i narodowej,
• troska o szeroko pojęte bezpieczeństwo podopiecznych, nauczycieli i rodziców. 

 

Zadania profilaktyczne programu to:

• zapoznanie z normami zachowania obowiązującymi w szkole,
• znajomość zasad ruchu drogowego - bezpieczeństwo w drodze do szkoły,
• promowanie zdrowego stylu życia,
• kształtowanie nawyków prozdrowotnych,
• rozpoznawanie sytuacji i zachowań ryzykownych, w tym korzystanie ze środków psychoaktywnych (lekarstw bez wskazań lekarskich, papierosów, alkoholu i narkotyków),
• eliminowanie z życia szkolnego agresji i przemocy rówieśniczej,
• niebezpieczeństwa związane z nadużywaniem komputera, Internetu, telefonów komórkowych i telewizji,
• wzmacnianie poczucia własnej wartości uczniów, podkreślanie pozytywnych doświadczeń życiowych, pomagających młodym ludziom ukształtować pozytywną tożsamość,
• uczenie sposobów wyrażania własnych emocji i radzenia sobie ze stresem
• uczenie dbałości o zdrowie psychiczne oraz wzmacnianie poczucia oparcia w najbliższym środowisku (rodzina, nauczyciele, specjaliści) w sytuacjach trudnych.

 

VII. Zasady realizacji programu wychowawczo-profilaktycznego

 

            Podstawowym celem realizacji Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego jest wspieranie dzieci i młodzieży w rozwoju oraz zapobieganie zachowaniom problemowym, ryzykownym. Ważnym elementem realizacji Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego jest kultywowanie tradycji i ceremoniału szkoły.

Podstawowe zasady realizacji Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego obejmują:

- powszechną znajomość założeń programu - przez uczniów, rodziców i wszystkich pracowników szkoły,

- zaangażowanie wszystkich podmiotów szkolnej społeczności i współpracę w realizacji zadań określonych w programie,

- respektowanie praw wszystkich członków szkolnej społeczności oraz kompetencji organów szkoły (dyrektor, rada rodziców, samorząd
   uczniowski),

- współdziałanie ze środowiskiem zewnętrznym szkoły (np. udział organizacji i stowarzyszeń wspierających działalność wychowawczą i
   profilaktyczną szkoły),

- współodpowiedzialność za efekty realizacji programu,

- współpraca z instytucjami:

 

1. Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna

• korzystanie z zaleceń poradni podczas pracy z uczniem mającym trudności w nauce lub zaburzenia w zachowaniu;
• kierowanie uczniów z problemami dydaktyczno-wychowawczymi na badania, konsultacje;
• zapraszanie pracowników na spotkania z nauczycielami, rodzicami;
• prowadzenie warsztatów, szkoleń.

 

2. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej

• finansowanie obiadów oraz zakupu podręczników i przyborów szkolnych dzieciom z rodzin najuboższych;
• udział pedagoga szkolnego w spotkaniach dotyczących zakładania Niebieskiej Karty;
• udział pedagoga szkolnego w posiedzeniach Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Przemocy w rodzinie.

 

3. Policja

• spotkania z policjantem - pogadanka nt.,,Bezpieczeństwo w czasie ferii zimowych i wakacji letnich”;
• współpraca w zakresie rozwiązywania poważnych problemów wychowawczych z uczniami (indywidualne rozmowy, wizyty w domach  rodzinnych wychowanków).

 

4. Urząd Gminy

• Współpraca z SAPO,
• Współpraca z  Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (współpraca w zakresie realizowanych w szkole działań profilaktycznych; programy profilaktyczne, konkursy wiedzy, spektakle profilaktyczne, pomoce dydaktyczne do realizacji w/w działań).

 

5. Kościół

• Udział sztandaru szkolnego w uroczystościach kościelnych o wymowie patriotycznej (3 Maja, 11 Listopada),
• Udział przedstawicieli kościoła w uroczystościach szkolnych,
• Udział w rekolekcjach wielkopostnych.

 

6. Gminna Biblioteka Publiczna

• Współpraca w zakresie organizowania konkursów, zajęć edukacji czytelniczej i medialnej, imprez gminnych.

 

7. Sąd

• Współpraca w zakresie przydzielania kuratorów sądowych uczniom wchodzących z prawem;
• Spotkania i rozmowy z kuratorami nt. podopiecznych (sytuacja rodzinna, wyniki w nauce, zachowanie).

 

8. Szkoły

• Organizowanie międzyszkolnych imprez i konkursów,
• Współpraca podczas organizowania konkursów przedmiotowych,
• Udział nauczycieli w pracach komisji egzaminacyjnych,
• Wycieczki do szkół średnich - spotkania z dyrektorami, nauczycielami i uczniami.

 

VII. Struktura oddziaływań wychowawczych

 

1. Dyrektor szkoły:

• stwarza warunki dla realizacji procesu wychowawczego w szkole,
• sprawuje opiekę nad uczniami oraz stwarza warunki harmonijnego rozwoju psychofizycznego poprzez aktywne działania prozdrowotne, dba o prawidłowy poziom pracy wychowawczej i opiekuńczej szkoły,
• inspiruje nauczycieli do poprawy istniejących lub wdrożenia nowych rozwiązań w procesie kształcenia, przy zastosowaniu innowacyjnych działań programowych, organizacyjnych lub metodycznych, których celem jest rozwijanie kompetencji uczniów,
• stwarza warunki do działania w szkole lub placówce: wolontariuszy, stowarzyszeń i innych organizacji, w szczególności organizacji harcerskich, których celem statutowym jest działalność wychowawcza lub rozszerzanie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowawczej, opiekuńczej i innowacyjnej szkoły,
• współpracuje z zespołem wychowawców, pedagogiem, psychologiem szkolnym, oraz Samorządem Uczniowskim, wspomaga nauczycieli w realizacji zadań,
• czuwa nad realizowaniem przez uczniów obowiązku szkolnego,
• nadzoruje zgodność działania szkoły ze statutem, w tym dba o przestrzeganie zasad oceniania, praw uczniów, kompetencji organów szkoły,
• nadzoruje realizację szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego.

 

2. Rada Pedagogiczna:

• uczestniczy w diagnozowaniu pracy wychowawczej szkoły i potrzeb w zakresie działań profilaktycznych,
• opracowuje projekt programu wychowawczo-profilaktycznego i uchwala go w porozumieniu z Radą Rodziców,
• uczestniczy w diagnozowaniu pracy wychowawczej szkoły i potrzeb w zakresie działań profilaktycznych, w tym w zakresie działań wspierających kondycję psychiczną uczniów po okresie długotrwałej nauki zdalnej i izolacji od bezpośrednich kontaktów z rówieśnikami,
• dostosowuje wymagania związane z realizacją podstawy programowej do zmniejszonej efektywności kształcenia wynikającej z osłabionej kondycji psychicznej uczniów oraz niższej efektywności zdalnego nauczania,
• dokonuje wyboru programów profilaktycznych wspierających uczniów psychicznie i uczących umiejętności radzenia sobie z wyzwaniami czasu epidemii oraz adaptacji do zmieniających się warunków nauki,
• opracowuje i zatwierdza dokumenty i procedury postępowania nauczycieli w sytuacjach zagrożenia młodzieży demoralizacją i przestępczością
• uczestniczy w realizacji szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego,
• uczestniczy w ewaluacji szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego.

 

3. Nauczyciele:

• współpracują z wychowawcami klas, innymi nauczycielami, pedagogiem specjalnym, pedagogiem, psychologiem, innymi specjalistami w zakresie realizacji zadań wychowawczych i profilaktycznych, uczestniczą w realizacji Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego,
• reagują na obecność w szkole osób obcych, które swoim zachowaniem stwarzają zagrożenie dla ucznia,
• reagują na przejawy depresji, agresji, niedostosowania społecznego i uzależnień uczniów, w tym uzależnień od technologii cyfrowych,
• przestrzegają obowiązujących w szkole procedur postępowania w sytuacjach zagrożenia młodzieży demoralizacją i przestępczością, a także depresją i innymi negatywnymi skutkami współczesnych zagrożeń,
• udzielają uczniom pomocy w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych, skutków zaburzonych relacji rodzinnych, problemów w nawiązywaniu / utrzymaniu prawidłowych relacji rówieśniczych,
• wspierają uczniów – cudzoziemców w pokonywaniu trudności związanych z wcześniejszym kształceniem za granicą oraz różnicami kulturowymi, w tym uczniów z Ukrainy w szczególności z powodu sytuacji kryzysowej, w jakiej się znaleźli,
• zapewniają atmosferę współpracy, zaufania, otwartości, wzajemnego wspomagania,
• kształcą i wychowują dzieci w duchu patriotyzmu i demokracji,
• rozmawiają z uczniami i rodzicami o zachowaniu i frekwencji oraz postępach w nauce na swoich zajęciach,
• wspierają zainteresowania, pasje i rozwój osobowy ucznia.

 

4. Wychowawcy klas:

• diagnozują sytuację wychowawczą w klasie,
• rozpoznają indywidualne potrzeby uczniów,
• na podstawie dokonanego rozpoznania oraz celów i zadań określonych w Szkolnym Programie Wychowawczo-Profilaktycznym opracowują plan pracy wychowawczej dla klasy na dany rok szkolny, uwzględniając specyfikę funkcjonowania zespołu klasowego i potrzeby uczniów,
• przygotowują sprawozdanie z realizacji planu pracy wychowawczej i wnioski do dalszej pracy,
• zapoznają uczniów swoich klas i ich rodziców z prawem wewnątrzszkolnym i obowiązującymi zwyczajami, tradycjami szkoły,
• są członkami zespołu wychowawców i wykonują zadania zlecone przez przewodniczącego zespołu,
• oceniają zachowanie uczniów swojej klasy, zgodnie z obowiązującymi w szkole procedurami,
• współpracują z innymi nauczycielami uczącymi w klasie, rodzicami uczniów, pedagogiem szkolnym oraz specjalistami pracującymi z uczniami o specjalnych potrzebach,
• wspierają uczniów potrzebujących pomocy, znajdujących się w trudnej sytuacji,
• rozpoznają oczekiwania swoich uczniów i ich rodziców,
• dbają o dobre relacje uczniów w klasie,
• podejmują działania profilaktyczne w celu przeciwdziałania niewłaściwym zachowaniom podopiecznych,
• współpracują z sądem, policją, innymi osobami i instytucjami działającymi na rzecz dzieci i młodzieży,
• podejmują działania w zakresie poszerzania kompetencji wychowawczych.

 

5. Zespół wychowawców:

• opracowuje projekty procedur postępowania w sytuacjach zagrożenia młodzieży demoralizacją i przestępczością, zasad współpracy z instytucjami i osobami działającymi na rzecz uczniów, propozycje modyfikacji zasady usprawiedliwiania nieobecności, karania, nagradzania, wystawiania ocen zachowania i innych,
• analizuje i rozwiązuje bieżące problemy wychowawcze,
• ustala potrzeby w zakresie doskonalenia umiejętności wychowawczych nauczycieli, w tym rozpoczynających pracę w roli wychowawcy,
• przygotowuje analizy i sprawozdania w zakresie działalności wychowawczej i profilaktycznej szkoły,
•  uczestniczy w poszukiwaniu nowych rozwiązań na rzecz budowania szkolnego systemu ochrony zdrowia psychicznego uczniów.

 

6. Pedagog specjalny:

• współpracuje z nauczycielami, wychowawcami, specjalistami, rodzicami i uczniami w:

•  rekomendowaniu dyrektorowi działań w zakresie zapewnienia aktywnego uczestnictwa uczniów w życiu szkoły oraz tworzeniu warunków dostępności architektonicznej, cyfrowej oraz informacyjno-komunikacyjnej osobom ze szczególnymi potrzebami,
•  prowadzeniu badań i działań diagnostycznych związanych z rozpoznawaniem indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz  
   możliwości psychofizycznych uczniów,
•  rozwiązywaniu problemów dydaktycznych i wychowawczych uczniów,

• udziela pomocy psychologiczno-pedagogicznej w bezpośredniej pracy z uczniami,
• współpracuje, w zależności od potrzeb, z innymi podmiotami (m.in. poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, placówkami doskonalenia nauczycieli, innymi przedszkolami, szkołami i placówkami, organizacjami pozarządowymi, pomocą nauczyciela, pracownikiem socjalnym, asystentem rodziny),
• przedstawia radzie pedagogicznej propozycje w zakresie doskonalenia zawodowego nauczycieli w zakresie wymienionych wyżej zadań.

 

7. Pedagog szkolny/psycholog:

• diagnozuje środowisko wychowawcze, w tym stan kondycji psychicznej uczniów,
• uczestniczy w poszukiwaniu nowych rozwiązań na rzecz budowania szkolnego systemu ochrony zdrowia psychicznego uczniów,
• zapewnia uczniom pomoc psychologiczną w odpowiednich formach,
• współpracuje z rodzicami uczniów potrzebującymi szczególnej troski wychowawczej lub stałej opieki, wsparcia psychologicznego,
• zabiega o różne formy pomocy wychowawczej i materialnej dla uczniów,
• współpracuje z rodzicami w zakresie działań wychowawczych i profilaktycznych, udziela pomocy psychologiczno-pedagogicznej rodzicom uczniów,
• współpracuje z placówkami wspierającymi proces dydaktyczno-wychowawczy szkoły i poszerzającymi zakres działań o charakterze profilaktycznym, w tym z poradnią psychologiczno-pedagogiczną,
• wpiera nauczycieli, wychowawców, inne osoby pracujące z uczniami w identyfikacji problemów uczniów, w tym wczesnych objawów depresji, a także w udzielaniu im wsparcia,

• rozwija współpracę z nauczycielami, wychowawcami, a także pracownikami poradni psychologiczno-pedagogicznych w celu szybkiego i skutecznego reagowania na zaobserwowane problemy uczniów,
• aktywnie włącza się do bezpośredniej pracy profilaktycznej i bezpośredniego wsparcia uczniów i rodziców, służy doradztwem dla nauczycieli, wspiera ich w identyfikowaniu problemów uczniów i prowadzeniu z uczniami zajęć wspierających, integracyjnych, profilaktycznych,
• wspiera nauczycieli, wychowawców, innych psychologów czy pedagogów, którym trudno jest wspierać uczniów w związku z tym, że sami przeżywają stan silnego przygnębienia epidemią, przemęczenia lub przechodzą inny kryzys psychiczny,
• promuje budowanie dobrych, wzajemnych relacji pomiędzy wszystkimi grupami społeczności szkolnej, jako czynnika zwiększającego  skuteczność i efektywność udzielanego wsparcia.

 

8. Rodzice:

• współtworzą szkolny program wychowawczo-profilaktyczny,
• uczestniczą w diagnozowaniu pracy wychowawczej szkoły,
• uczestniczą w wywiadówkach organizowanych przez szkołę,
• zasięgają informacji na temat swoich dzieci w szkole,
• współpracują z wychowawcą klasy i innymi nauczycielami uczącymi w klasie,
• dbają o właściwą formę spędzania czasu wolnego przez uczniów,
• rada rodziców uchwala w porozumieniu z radą pedagogiczną program wychowawczo-profilaktyczny szkoły.

 

9. Samorząd Uczniowski:

• jest inspiratorem i organizatorem życia kulturalnego uczniów szkoły, działalności oświatowej, sportowej oraz rozrywkowej zgodnie z własnymi potrzebami i możliwościami organizacyjnymi w porozumieniu z dyrektorem,
• uczestniczy w diagnozowaniu sytuacji wychowawczej szkoły,
• współpracuje z Zespołem Wychowawców i Radą Pedagogiczną,
• prowadzi akcje pomocy dla potrzebujących kolegów,
• reprezentuje postawy i potrzeby środowiska uczniowskiego,
• propaguje ideę samorządności oraz wychowania w demokracji,
• dba o dobre imię i honor szkoły oraz wzbogaca jej tradycję,
• może podejmować działania z zakresu wolontariatu.

 

IX. Diagnoza w zakresie występujących w środowisku szkolnym potrzeb rozwojowych uczniów, w tym czynników chroniących
        i czynników ryzyka

 

Program wychowawczo-profilaktyczny został opracowany na podstawie obowiązujących przepisów prawa oświatowego, sytuacji wychowawczej szkoły, diagnozy potrzeb środowiska szkolnego oraz aktualnej diagnozy w zakresie występujących w środowisku szkolnym czynników ryzyka oraz czynników chroniących, dotyczących uczniów, rodziców,  nauczycieli, wychowawców i innych pracowników szkoły.

 

 Dokonując diagnozy wykorzystano:

• ankiety przeprowadzone wśród nauczycieli, rodziców i uczniów,
• obserwacje (zachowania w czasie lekcji, w czasie przerw i wyjść poza szkołę),
• rozmowy z rodzicami, uczniami i nauczycielami,
• analizę dokumentacji szkolnej pod kątem ilości uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi objętymi pomocą psychologiczno-pedagogiczną (na podstawie opinii i orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego),
• zajęć profilaktycznych i wychowawczych realizowanych w klasach.

 

Diagnozując środowisko szkolne wzięto również pod uwagę:

• analizę uzyskanych ocen zachowania,
• analizy osiągnięć edukacyjnych uczniów,
• analizę frekwencji uczniów na zajęciach szkolnych,
• analizę frekwencji rodziców w czasie wywiadówek,
• analizę frekwencji rodziców w czasie uroczystości i imprez organizowanych przez szkołę,
• realizowane formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

 

Po przeprowadzonej analizie zebranych w badaniach danych ustalono:

Przeprowadzona analiza sytuacji wychowawczej pozwoliła wyodrębnić czynniki ryzyka i czynniki chroniące występujące w środowisku szkolnym. Stanowiły one ważną podstawę przy projektowaniu działań zapobiegawczych oraz wprowadzeniu zmian do programu wychowawczo-profilaktycznego w kolejnym roku szkolnym. Jednocześnie zidentyfikowano oczekiwania uczniów, ich rodziców i nauczycieli, co pozwoliło na sformułowanie potrzeb i priorytetów w działalności wychowawczej i profilaktycznej szkoły.

 

Ustalono następujące czynniki chroniące oraz czynniki ryzyka na rok szkolny 2023/2024:

 

Czynniki chroniące:

 

1. Dostępność specjalistów z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole.

 

Na podstawie ankiet przeprowadzonych wśród uczniów, rodziców oraz nauczycieli dostępność specjalistów z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole jest wysoka. 100% badanych uczniów wie, że w szkole są zatrudnieni pedagog oraz psycholog. 74% badanych uczniów stwierdziło, że w szkole pracuje również pedagog specjalny. Ponad połowa,  bo 58% pytanych uczniów wie, że w razie potrzeby należy zgłosić się do specjalistów po pomoc. 100% badanych nauczycieli odpowiedziało, że specjaliści zatrudnieni w szkole są dla nich dostępni. 88% pytanych rodziców wie, że szkoła zatrudnia specjalistów z zakresu pomocy psychologiczno- pedagogicznej: psychologa, pedagoga oraz pedagoga specjalnego.

Nauczyciele- specjaliści pracujący w szkole są wsparciem zarówno dla  wychowawców, jak i dla uczniów oraz ich rodziców.

 

2. Relacje uczniów z rodzicami. Silne więzi rodzinne.

 

Właściwe relacje uczniów z rodzicami powinny opierać się na wzajemnym zaufaniu, szacunku i wsparciu. Pozytywne więzi rodzinne wpływają na budowanie własnej wartości wśród dzieci. Z przeprowadzonych badań wśród uczniów szkoły ich rodziców i nauczycieli wynika, że rodzice rozumieją i wpierają swoje dzieci. Wśród uczniów klas młodszych 100% uważa, że ich więzi rodzinne są silne oraz, że mogą liczyć na wsparcie od rodziców. Według uczniów klas starszych (IV-VIII) zdecydowana większość, bo aż 70% uważa, że są kochani przez rodziców oraz czują wsparcie i zrozumienie z ich strony. Rodzice w 95% deklarują, że ich relacje z dziećmi są pozytywne. Z dalszej części badań wynika, że ponad 71% rodziców uczestniczy aktywnie w życiu szkolnym swoich dzieci.

 

3. Przyjazna atmosfera, przyjazny klimat szkoły.

 

Mówi się, że szkoła powinna być dla uczniów tzw. drugim domem, gdzie chętnie chce się wracać i panuje w nim przyjazna atmosfera. Na podstawie ankiet skierowanych do uczniów, nauczycieli oraz rodziców wynika, że w szkole panuje przyjazna atmosfera. 100% uczniów klas młodszych deklaruje, że w szkole czuje się bezpiecznie. 95% nauczycieli odpowiedziało, że w szkole panuje przyjazna atmosfera, a 100%, że szkoła zapewnia uczniom poczucie bezpieczeństwa. 83% ankietowanych rodziców jest zdania, że w szkole panuje przyjazna atmosfera.

 

4. Poczucie przynależności i wsparcie grupy rówieśniczej.

 

Poczucie przynależności w grupie rówieśniczej zarówno w klasach młodszych, jak i starszych kształtuje się na wysokim poziomie. Zdecydowana większość uczniów klas młodszych deklaruje, że czuje się częścią swojej klasy oraz że mają w szkolę choć jednego kolegę lub koleżankę na którą mogą zawsze liczyć (93%). Wśród klas IV-VIII ponad 75% uczniów deklaruje, iż ma wśród swoich znajomych choć jedną osobę, która ją w pełni przyjmuje i akceptuje. 60% badanych może liczyć na swoich kolegów i koleżanki w klasie. Rodzice również uważają, że ich dzieci posiadają w szkole wsparcie przyjaciół (83%). 100% nauczycieli uważa, że w szkole panują pozytywne relacje pomiędzy uczniami.

Uczniowie, którzy są akceptowani przez grupę rówieśniczą cechują się większymi możliwościami zaspakajania potrzeb psychicznych i mają większe szanse prawidłowego rozwoju. Grupa społeczna umożliwia zaspokojenie potrzeby akceptacji, aprobaty i uznania oraz daje poczucie przynależności do większej społeczności.

 

Czynniki ryzyka:

 

1. Niewystarczająca ilość oddziaływań profilaktycznych w zakresie przeciwdziałania autoagresji wśród uczniów.

 

Coraz częściej spotykanym zjawiskiem wśród dzieci są zachowania autoagresywne, które są niewłaściwym sposobem zapanowania nad emocjami. Potrzebne są zatem wszelkiego rodzaju działania mające na celu niwelowanie takich zachowań. Około 30% badanych rodziców i nauczycieli deklaruje, że ilość oddziaływań profilaktycznych prowadzonych w szkole w zakresie przeciwdziałania autoagresji jest niewystarczająca. Z analizy przeprowadzonych badań wynika, że u 13% uczniów pojawiły się epizody związane z autoagresją. Z przedstawionych powyżej wyników oraz obserwacji szkolnych specjalistów należy zwiększyć ilość oddziaływań profilaktycznych z zakresu przeciwdziałania autoagresji.

 

2. Nadmierna ekspozycja na negatywne przekazy medialne.

 

Uczniowie mają trudność z filtrowaniem, analizowaniem i interpretowaniem napływających informacji dlatego narażeni są na nadmierną ekspozycję na negatywne przekazy medialne.

 35 % uczniów klas młodszych obserwuje działania influencerow w Internecie.

Uczniowie klas starszych, zapytani o to, jak bardzo to, co robią w Internecie youtuberzy, influencerzy i inne osoby, które obserwują, jest zgodne lub niezgodne z tym, kim oni naprawdę są - 56 % odpowiedziało, że uważa, że jest raczej zgodne i w pełni zgodne z tym, kim oni naprawdę są. Na pytanie zadane nauczycielom: czy Pana/Pani zdaniem uczniowie są narażeni na negatywne przekazy medialne, w tym cyberprzemoc 81% odpowiedziało twierdząco. 80% pytanych rodziców deklaruje, że ich dzieci obserwują twórców internetowych - tiktokerów, youtuberów w Internecie.

Na pytanie, do uczniów klas starszych, czy kiedykolwiek doświadczyłeś hejtu w sieci, 28% odpowiedziało, że tak. Mowa nienawiści prowadzi do zaniżonego poczucia własnej wartości, autoagresji, a w skrajnych przypadkach może prowadzić do myśli samobójczych. Na pytanie: jak często w ciągu ostatniego roku zdarzały się sytuacje, w których twoje korzystanie z Internetu, mediów społecznościowych, komunikatorów, gier cyfrowych i innych aplikacji sprawiło, że byłeś smutny, prawie połowa uczniów odpowiedziała, że tak.

Im więcej czasu poświęcamy na kontakt z mediami, tym częściej poddawani jesteśmy wizji świata kreowanemu przez media i przekazy internetowe, tym bardziej jesteśmy narażeni na negatywne przekazy medialne.

 

3. Niski poziom wiedzy uczniów o bezpiecznym i higienicznym używaniu mediów cyfrowych, w tym właściwych reakcji na używanie cyberprzemocy.

 

W czasach rozwiniętej cyfryzacji, niezwykle istotnym czynnikiem na jaki powinniśmy zwracać uwagę jest odpowiedni sposób korzystania z urządzeń elektronicznych wraz ze znajdującymi się tam treściami. Według wyników badań przeprowadzonych w młodszych klasach (I-III) należy wskazać, iż 55% uczniów odczuwa przemęczenie spowodowane korzystaniem z mediów cyfrowych. W klasach starszych 21% uczniów wykazało, że korzystając z mediów doświadczyło cyberprzemocy. Z badań wynika, że 11% rodziców uważa, że ich dzieci nie używają mediów cyfrowych w bezpieczny i higieniczny sposób. 25% rodziców twierdzi również, że ich dzieci nie radzą sobie z cyberprzemocą. Według nauczycieli zdecydowana większość uczniów tj. 81%  korzystając z mediów cyfrowych nie przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny. Zdaniem nauczycieli 57 % uczniów nie wie jak radzić sobie z cyberprzemocą.

 

4. Nadmierne korzystanie przez uczniów ze smartfonów i innych urządzeń cyfrowych, utrata kontroli nad czasem spędzanym w sieci, który wpływa negatywnie na funkcjonowanie dzieci w sferach jego życia, odbijających się na zdrowiu, wynikach w szkole, kontaktach z rówieśnikami.

 

Wśród ankietowanych rodziców 78% uważa, że dzieci oraz młodzież nadmiernie korzystają ze smartfonów, tabletów oraz innych urządzeń cyfrowych. 91% jest zdania, iż nadmierne korzystanie z mediów cyfrowych negatywnie wpływa na funkcjonowanie dzieci, odbija się na ich zdrowiu, wynikach w nauce oraz kontaktach z rówieśnikami. Wśród badanych nauczycieli tego samego zdania jest 100% respondentów. 84% uczniów klas I-III posiada swój własny telefon/smartfon. 19% dzieci przed ekranem tabletu, telefonu lub komputera spędza od 2 do 3 godzin dziennie, a 26% powyżej 4 godzin. 55% uczniów klas młodszych odczuwa zmęczenie podczas korzystana z telefonu, tabletu bądź komputera. Wśród uczniów klas IV-VIII natomiast 28% odczuwa przemęczenie ekranowe. 40% deklaruje, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy czuło się uzależnione od technologii.

              Nadmierne, długotrwałe i częste korzystanie z mediów elektronicznych wpływa na rozwój dzieci i młodzieży przede wszystkim poprzez: zahamowanie ich aktywności twórczej, wyobraźni, rozwoju wymowy i słownictwa. Może prowadzić również do obniżenia poziomu koncentracji, braku kreatywnego i logicznego myślenia, kłopotów z zapamiętywaniem, obniżeniu wyników nauczania czy pojawieniu się zachowań agresywnych.

 

5. Tolerancja lub niewiedza rodziców wobec używania przez dzieci Internetu bez ograniczeń i kontroli stron internetowych.

 

Ponad 78%  badanych respondentów deklaruje, że posiadało własne konto w mediach społecznościowych przed ukończeniem 13 roku życia. Często bez wiedzy i zgody rodziców. Wśród klas I-III 35% uczniów obserwuje twórców internetowych i to co robią w Internecie. W klasach starszych 34% uczniów zdarza się oglądać osoby prezentujące w sieci niewłaściwe zachowania tj., przeklinanie czy bójki. 60% ankietowanych rodziców deklaruje, że ich dzieci obserwują tiktokerów, youtuberów i innych twórców internatowych. 58% dzieci w klasach młodszych oglądało choć raz gale FAME MMA, a w kasach starszych 53%. Zdarza się również, iż dzieci biorą udział w wyzwaniach internetowych - 10% wśród klas I-III. Natomiast 11% uczniów w klasach IV-VIII deklaruje, iż brało udział w wyzwaniach internetowych, które mogły zagrażać ich życiu lub zdrowiu.

Poza umożliwieniem dziecku korzystania z możliwości jakie oferuje Internet, należy przede wszystkim rozmawiać z nim o zagrożeniach, jakie za sobą niesie. Rodzice powinni podczas codziennych rozmów z dziećmi kontrolować jakie strony są przez nich odwiedzane oraz zwrócić szczególną uwagę na ilość czasu spędzanego przed szklanym ekranem.

 

Ustalono również przyczyny, które mogą warunkować występowania w/w zachowań:

• Naśladowanie niewłaściwych autorytetów w mediach cyfrowych.

• Brak kontroli ze strony rodziców odnośnie treści przeglądanych przez dzieci w Internecie oraz czasu spędzanego przed mediami elektronicznymi.
• Deprywacja potrzeb (środowisko rodzinne).
• Wpływ mediów i nieodpowiednie z nich korzystanie.
• Chęć zwrócenia na siebie uwagi.
• Brak dostatecznej umiejętności radzenia sobie z nieprzyjemnymi uczuciami.
• Promowanie przez media niewłaściwych wzorców zachowań.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

X. Harmonogram działań wychowawczo-profilaktycznych

 

 

 

 

 

 

 

 

XI. Harmonogram działań, imprez i uroczystości szkolnych

 

 

 

 

 

 

XII. Zasady ewaluacji programu wychowawczo-profilaktycznego

 

            Program ten podlega monitorowaniu i ewaluacji. Ewaluacja programu polega na systematycznym gromadzeniu informacji na temat prowadzonych działań, w celu ich modyfikacji i podnoszenia skuteczności programu wychowawczo-profilaktycznego. Ocena skuteczności realizowanych działań realizowana będzie przez:

•     obserwację zachowań uczniów i zachodzących w tym zakresie zmian,

• analizę dokumentacji,
• na podstawie diagnozy przeprowadzonej wśród uczniów, rodziców i nauczycieli,
• rozmowy z rodzicami, uczniami, nauczycielami i pracownikami obsługi,
• wymianę spostrzeżeń w zespołach wychowawców i nauczycieli.

 

XIII. Ustalenia końcowe

            Za realizację Programu Wychowawczo-Profilaktycznego szkoły odpowiedzialni są wszyscy pracownicy Szkoły. Dyrektor Szkoły czuwa nad prawidłowością jego realizacji. Za realizację poszczególnych zakresów odpowiedzialni są nauczyciele zadeklarowani, bądź zaproponowani przez Dyrektora Szkoły.

            Szkolny Program Wychowawczo-Profilaktyczny został uchwalony przez Radę Rodziców w porozumieniu z Radą Pedagogiczną Szkoły Podstawowej im. Henryka Sienkiewicza w Skrudkach.